Περιοδικό “ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΝΟΜΑΡΧΙΑ”
Τεύχος Σεπτεμβρίου – Οκτωβρίου 2004
Λουκάς Δημάκας
“Τα ΚΕΠ είναι η Δημοκρατία της Καθημερινότητας”
Σε “πλήρη υποκαταστήματα του κράτους” οραματίζεται να μετεξελιχθούν τα Κ.Ε.Π. ο βουλευτής Β’ Αθηνών του ΠΑΣΟΚ Σταύρος Μπένος, καθώς ως Υπουργός Αιγαίου και αργότερα ως Υφυπουργός Εσςτερικών και Δημόσιας Διοίκησης είχε σημαντική προσωπική συμβολή στην δημιουργία της καινοτομίας αυτής. Ο κ. Μπένος επισημαίνει ότι Κ.Ε.Π. πρέπει να λειτουργούν σε όλα τα γεωγραφικά σημεία της χώρας και κυρίως στα δυσπρόσιτα και καλεί τους κ.κ. Πρ. Παυλόπουλο και Απ. Ανδρεουλάκο να λύσουν τα προβλήματα των εργαζομένων στα Κ.Ε.Π.
Τι καινούργιο φέρνουν τα Κέντρα Εξυπηρέτησης Πολιτών (Κ.Ε.Π.);
Τα Κ.Ε.Π. αλλάζουν ριζικά τη σχέση κράτους-πολίτη. Τη μετατρέπουν από μια μίζερη – τραυματική επικοινωνία σε μια φιλική επαφή των πολιτών με το κράτος. Ξέρετε, είχε ξεχαστεί, ότι το κράτος υπάρχει για τους πολίτες του και ότι η ύπαρξή του δικαιώνεται μονάχα στα μάτια των πολιτών.
Τα Κ.Ε.Π. επίσης αποτελούν τη θρυαλλίδα, που θα ανάψει τη φλόγα της διοικητικής μεταρρύθμισης της χώρας. Χρειαζόμαστε επιτέλους ένα κράτος που να σκέπτεται τον πολίτη, που να έχει στόχους και μετρήσιμα αποτελέσματα, να έχει εισροές και εκροές.
Χρειαζόμαστε ένα κράτος με ένα νέο αξιακό φορτίο, με αλλαγή νοοτροπίας, που θα σέβεται τον πολίτη, θα περιφρουρεί την αξιοπρέπειά του, θα προωθεί τον πολιτισμό της καθημερινότητας.
Σας βλέπω πολύ αισιόδοξο. Είναι δυνατόν τόσο εύκολα να αλλάξουν νοοτροπίες δεκαετιών; Είναι δυνατόν τόσο εύκολα να χτυπηθεί «το τέρας» της γραφειοκρατίας;
Βεβαίως και δεν είναι μια εύκολη υπόθεση. Χρειάζεται μεγάλη συνεργασία πολιτικών � δημοσίων λειτουργών -πολιτών γύρω από μια απλή και μεγάλη ταυτόχρονα ιδέα, που εμπεριέχει η λειτουργία των Κ.Ε.Π., η οποία είναι ευεργετική για όλους. ΟΛΟΙ έχουν να κερδίσουν από την επιτυχία του εγχειρήματος.
Αλήθεια, πώς κινήθηκε και πώς δρομολογήθηκε αυτή η ιδέα για τη λειτουργία των Κ.Ε.Π.; Πού στηρίζεται η λειτουργία τους ;
Η ιδέα γεννήθηκε σε ένα σπουδαίο διεθνές συνέδριο, που έγινε το Δεκέμβριο του 1998 στους Δελφούς με θέμα «Η Ποιότητα στη Δημόσια Διοίκηση», όπου συμμετείχαν πολιτικοί, πανεπιστημιακοί και διανοούμενοι, ειδικοί στη λειτουργία του κράτους από όλο τον κόσμο. Το κεντρικό μήνυμα του συνεδρίου αυτού ήταν: « Πρώτα ο Πολίτης.»
Η πρώτη εφαρμογή έγινε στο Αιγαίο, την περίοδο που ήμουν υπουργός Αιγαίου με το πρόγραμμα «Αστερίας». Αργότερα το πρόγραμμα τέθηκε υπό την ηγεσία του ΥΠΕΣΔΔΑ με την οριστική μορφή των Κ.Ε.Π. Στην υλοποίηση του προγράμματος συνέβαλε πλειάδα κυβερνητικών στελεχών, όπως οι κ.κ. Αλέκος Παπαδόπουλος, Γιώργος Φλωρίδης, Βάσω Παπανδρέου, Λεωνίδας Τζανής και Κώστας Σκανδαλίδης.
Η σύλληψη είναι απλή: Φανταστείτε ότι το κράτος, όλο το κράτος (Υπουργεία, Δήμοι, Περιφέρειες, Νομαρχίες, Δ.Ε.Κ.Ο. κ.ο.κ.) είναι μια μεγάλη βιομηχανία παραγωγής διοικητικών προϊόντων (υπηρεσιών) για τους πολίτες του. Οι υπηρεσίες αυτές που είναι περίπου 1.200 (από το πιστοποιητικό γέννησης ως τη σύνταξη) οργανώθηκαν σε ηλεκτρονική μορφή, έτσι ώστε για την κάθε υπόθεση του πολίτη να αντιστοιχεί ένα ηλεκτρονικό έντυπο που περιέχει δύο πράγματα : την αίτηση του πολίτη και τα δικαιολογητικά που απαιτούνται για τη διεκπεραίωση της υπόθεσής του. Το ηλεκτρονικό αυτό έντυπο έχει την υπογραφή των συναρμόδιων υπουργών, συνεπώς είναι αναμφισβήτητο για τους λειτουργούς της δημόσιας διοίκησης, είναι δηλαδή μια μορφή «Διοικητικής Πιστοποίησης».
Συνεπώς με τον τρόπο αυτό το κράτος οργανώνει την παραγωγική του αλυσίδα και τοποθετεί ομοιοειδώς τα προϊόντα του στα Κ.Ε.Π. όλης της χώρας. Τα Κ.Ε.Π. πλέον λειτουργούν ως υποκαταστήματα του κράτους, όπου οι πολίτες με μια μόνο επίσκεψη στο πλησιέστερο Κ.Ε.Π. διεκπεραιώνουν οποιαδήποτε υπόθεσή τους.
Σας φοβίζει το μέλλον του θεσμού; Ποια είναι τα κρίσιμα σημεία που πρέπει να προσεχθούν;
Το μέλλον του θεσμού δε με φοβίζει, αν:
· η αλυσίδα παραγωγής σε ηλεκτρονική μορφή των υποθέσεων των πολιτών είναι διαρκής, αξιόπιστη και επικαιροποιημένη.
· ενθαρρυνθούν οι πολίτες να διεκπεραιώνουν από τα Κ.Ε.Π. και τις πιο δύσκολες-σύνθετες υποθέσεις τους (αδειοδοτήσεις πάσης μορφής, συντάξεις κ.λ.π.)
· εγκατασταθούν συστηματα παρακολούθησης-αξιολόγησης
· συνεχίσει η υψηλή πολιτική στήριξη της Πολιτείας.
Ήδη έχουμε τα πρώτα, καλά «δείγματα γραφής» από τη σημερινή ηγεσία του Υπουργείου Εσωτερικών, τους κ.κ. Προκόπη Παυλόπουλο και Απόστολο Ανδρεουλάκο και δεν θα ήθελα να αλλάξουν «γραμμή». Όπως επίσης θα ήθελα να λύσουν τα προβλήματα των εργαζομένων στα Κ.Ε.Π.
Ακούγεται το επιχείρημα, η κριτική αν θέλετε, ότι τα ΚΕΠ έπρεπε να αναπτυχθούν με καλύτερο προγραμματισμό, γιατί σε ορισμένες περιοχές υπολειτουργούν. Τι απαντάτε;
Ο κορυφαίος λόγος ύπαρξης και λειτουργίας των ΚΕΠ είναι να εξυπηρετούνται οι πολίτες της χώρας με τον ίδιο τρόπο παντού σε όλα τα γεωγραφικά σημεία της χώρας κυρίως τα δυσπρόσιτα.
Είναι προφανές ότι στην πρώτη φάση εφαρμογής του θεσμού υπάρχει μεγαλύτερη κινητικότητα στα αστικά κέντρα λόγω πληθυσμιακού μεγέθους, ευκολότερης εξοικείωσης των πολιτών, κ.λ.π. Το στοίχημα όμως είναι τα ΚΕΠ να αποτελέσουν τις απολήξεις όλων των υπηρεσιών του κράτους παρέχοντας παντού το σύνολο των υπηρεσιών του.
Φανταστείτε για παράδειγμα έναν αγρότη σε ένα μικρό ορεινό χωριό ή σε ένα μικρό νησάκι να πηγαίνει στο ΚΕΠ για την σύνταξή του (Ο.Γ.Α.) την επιδότησή του (ΟΠΕΚΕΠΕ), την αποζημίωσή του από μια φυσική καταστροφή της σοδειάς του (ΕΛΓΑ), τις οικονομικές συναλλαγές (Α.Τ.Ε.), κ.τ.λ.
Τα ΚΕΠ λοιπόν έχουν ως κύρια αποστολή τους όχι μόνο την παροχή των διοικητικών υπηρεσιών της χώρας ηλεκτρονικά, αλλά και την υποδοχή κρίσιμων υπηρεσιών της χώρας (ασφαλιστικά ταμεία, τραπεζικό σύστημα, ΟΤΕ, ΔΕΗ, κ.ο.κ.), εκεί δηλαδή όπου οι υπηρεσίες αυτές για λόγους οικονομικού κόστους έχουν αποσύρει τα υποκαταστήματά τους.
Γι� αυτό το λόγο επιμένω ότι τα ΚΕΠ πρέπει σιγά-σιγά να εξελιχθούν σε πλήρη υποκαταστήματα του κράτους.
κ. Μπένο, ποιο είναι το όραμά σας για τα Κ.Ε.Π.;
Το όραμά μου είναι οι πολίτες της χώρας οπουδήποτε και αν βρίσκονται με μια μόνο επίσκεψη και για οποιαδήποτε υπόθεσή τους να εξυπηρετούνται σε προκαθορισμένο χρόνο και να αποζημιώνονται όταν αυτό δε συμβαίνει.
Αυτό για μένα είναι μια σημαντική όψη της Δημοκρατίας μας.
Είναι η Δημοκρατία της Καθημερινότητας.