Δεν έχω γράψει ομιλία, γιατί ήθελα πιο πολύ να σας «απλώσω» το βίωμά μου, το διαχρονικό, αλλά και να «ρουφήξω» τις εισηγήσεις, όλες όσες ακούστηκαν, για να καταλήξουμε μαζί σε ορισμένα, πολύ πρακτικά συμπεράσματα. Πέρα απ’ αυτό, όμως, θέλω να ευχαριστήσω το Δήμαρχο, που φαίνεται να έχει τόσο πολύ μεράκι γι’ αυτό το μεγάλο θέμα, όλους εσάς κυρίες και κύριοι, αξιωματούχους, συναδέλφους μου παλιούς δημάρχους, αλλά και απλούς πολίτες και θα μου επιτρέψετε να σας κάνω μια πολύ απλή, λαϊκή αφήγηση αυτών των ωραίων πραγμάτων, που ακούσαμε σήμερα.
Θέλω να ξεκινήσω, όμως, δήμαρχε και απευθύνομαι πρώτα σ’ εσένα κι ύστερα στους πολίτες σου, από δύο μεγάλους μύθους τους οποίους έχουμε απέναντί μας εδώ και δεκαετίες και οι οποίοι είναι το μεγάλο εμπόδιο για να κάνουμε τα απαιτούμενα βήματα για μια σοβαρή και ρωμαλέα περιβαλλοντική πολιτική στην πατρίδα μας. Ο ένας μύθος είναι ότι το κυρίαρχο ζήτημα στην πολιτική είναι η οικονομία, ότι το περιβάλλον και ο πολιτισμός είναι πολύ παρακατιανά πράγματα. Λυπάμαι που το λέω. Εγώ ξεκίνησα στη δημόσια ζωή έχοντας ως προμετωπίδα μου αυτά τα δύο μεγάλα κεφάλαια, τον πολιτισμό και το περιβάλλον. Κι έπρεπε να ζήσουμε αυτή την τραγωδία στην πατρίδα μας, το λέω γιατί είναι και η πατρίδα μου εκεί- ο Ταΰγετος στα 2/3 έχει καταστραφεί, για να σας μιλήσω για τη Μεσσηνία και αντίστοιχες είναι οι καταστροφές στους τρεις γειτονικούς νομούς της Πελοποννήσου- για να αρχίσουν να ευαισθητοποιούνται οι πολιτικές δυνάμεις και κυρίως τα δύο κόμματα εξουσίας και να έρχεται μπροστά το θέμα «περιβάλλον». Αν λοιπόν εσύ δήμαρχε ξεκινώντας την καθημερινότητά σου, δεν πειστείς ότι αυτό είναι η μέγιστη προτεραιότητα για την περιοχή, τότε δεν θα υπάρχει καμία ελπίδα. Ας υπάρξουν σοφοί υπουργοί που θα κάνουν υπέροχους νόμους. Ας υπάρξουν χιλιάδες Θοδωρήδες, αναφέρομαι στο Θοδωρή Ναζηρίδη και τον Παναγιώτη (Χατζηγιαννίδη) ή τον Γιάννη (Καζόγλου) που μας έκανε μια υπέροχη εισήγηση, αυτά τα υπέροχα παιδιά που κινούνται και που πολλές φορές φαντάζουν τόσο γραφικοί στα μάτια πολλών. Αν, λοιπόν, δεν ανατρέψουμε αυτή τη νοοτροπία κι αν ο δήμαρχος της κάθε περιοχής δεν βάλει μπροστά το θέμα του περιβάλλοντος, δεν θα υπάρξει αποτέλεσμα. Πολύ περισσότερο εσύ Βαγγέλη (Παπάζογλου) έχεις ευθύνες, γιατί εδώ έχετε τη μεγαλύτερη περιουσία του νομού. Δεν υπάρχει τίποτα πολυτιμότερο κυρίες και κύριοι στο νομό σας από αυτόν τον υγρότοπο. Τίποτα. Αυτό, λοιπόν, είναι το ένα. Θέλω να το κρατήσετε αυτό ως ένα συμπέρασμα σημερινό και μέσα από το δήμαρχο απευθύνομαι σε όλους εσάς. Αν δεν το πιστέψετε αυτό, να πιστέψετε ότι αυτή είναι η μέγιστη προτεραιότητα, ό,τι και να κάνει η πολιτεία κι όλοι οι φορείς που κινούνται από γύρω, δεν πρόκειται να αλλάξει τίποτα. Το ένα είναι αυτό.
Ακούστε τώρα το δεύτερο, το οποίο ταλαιπωρεί απίστευτα το πολιτικό σύστημα. Είναι το περίφημο θέμα των αρμοδιοτήτων. Όλοι οι πολιτικοί τσακώνονται για τις αρμοδιότητες. Εγώ είμαι αρμόδιος για εκείνο, εγώ είμαι αρμόδιος για το άλλο και είναι μια πολύ εύκολη υπεκφυγή ξέρετε, γιατί σου λέει ο δήμαρχος «εγώ δεν είμαι αρμόδιος, δεν έχω την ευθύνη, ας το κάνει ο άλλος που είναι αρμόδιος». Κυρίες και κύριοι ο δήμαρχος είναι αρμόδιος για όλα στην περιοχή του. Δεν έχει σημασία η μορφή της αρμοδιότητας. Ποικίλλει και καλώς ποικίλλει θεσμικά. Αλλού έχει την αποκλειστική αρμοδιότητα, αλλού όπως λέει ο κώδικας των δημάρχων, έχει συντρέχουσες αρμοδιότητες κι αλλού έχει γνωμοδοτικές αρμοδιότητες.
Αυτή είναι η κατάταξη. Θα σας πω, λοιπόν, ένα παράδειγμα και θα καταλήξω στο δικό σας παράδειγμα. Θα σας πω ένα παράδειγμα που έζησα εγώ. Εγώ τι πιο ακραίο έζησα στη ζωή μου ως δήμαρχος κι ως πολιτικός; Τους σεισμούς της γενέθλιας πόλης μου. Καταστράφηκε η Καλαμάτα. Εγώ ως δήμαρχος δεν είχα καμία αρμοδιότητα από κανένα νόμο. Καμία. Εγώ, όμως, την ίδια ώρα αναγορεύθηκα σε στρατηγός, αρχιστράτηγος των σεισμών. Κανένας δεν με αμφισβήτησε δήμαρχε. Όλοι συντάχθηκαν κάτω από τη μεγάλη «ομπρέλα» του δήμου. Και πρόσεξε, δεν έκανα το σφάλμα να πω «θα σας καθυποτάξω όλους εγώ». Όχι.
Σεβάστηκα τις επιμέρους αρμοδιότητες. Δηλαδή, το Υπουργείο Πολιτισμού είχε να κάνει μια σπουδαία δουλειά, γιατί κατακρημνίστηκαν όλα τα μνημεία της πόλης. Εγώ ζήτησα τότε από τη Μελίνα- είχα έναν ιδιαίτερο δεσμό μαζί της και μάλιστα έκπληκτη με κοίταζε εκείνη και με ρωτούσε «τι θέλεις;» «Μελίνα μου θέλω ένα μίνι υπουργείο πολιτισμού δίπλα μου, γιατί το κορυφαίο πράγμα που έχω να σώσω είναι τα μνημεία και θέλω τα παιδιά, τους αρχαιολόγους- περιβαλλοντολόγους για την περίπτωση σου- να είναι μαζί, να νοιώθουν την ανάσα μου, την προστασία μου, την αγκαλιά μου. Να τους συνδέσω εγώ με τους πολίτες». Αυτό το τρίπτυχο το ακούσατε, που είπε ο Γιάννης (Καζόγλου) πριν;
Πολιτικές- επιστήμονες- πολίτες χρήστες. Η αυτοδιοίκηση είναι αυτό που συνδέει αυτά τα τρία πράγματα υπέροχα. Λοιπόν, η Καλαμάτα μετά από καιρό πήρε βραβείο για τη διάσωση των μνημείων από μια σεισμική καταστροφή κι εγώ δεν σκέφτηκα ποτέ να επέμβω στο έργο των αρχαιολόγων. Ήμουν εκεί μονάχα σαν «ομπρέλα» τους, σαν «ασπίδα» τους, για να τους στηρίζω. Τι μας δείχνει αυτό το μήνυμα; Το μήνυμα μας δείχνει ότι ο φορέας διαχείρισης είναι όχι μόνο ευπρόσδεκτος, όχι μόνο επιθυμητός και δεν πρέπει να τον αμφισβητούμε, αλλά θα είμαστε ευτυχείς αν έχει αναβαθμισμένο κύρος εδώ. Το ίδιο και η ορνιθολογική εταιρεία. Το ίδιο και οι πάσης φύσεως επιστημονικές εισροές από οπουδήποτε κι αν μας προκύπτουν. Για κοιτάξτε τώρα κάτι άλλο, από το ίδιο παράδειγμα, από το παράδειγμα των σεισμών της Καλαμάτας. Άρχισαν να έρχονται την πρώτη νύχτα οι σκηνές, για να έχουμε την προσωρινή στέγαση. Τις σκηνές δεν τις είχα εγώ.
Τις είχε ο στρατός. Εγώ τι όφειλα να κάνω; Όφειλα να υποδείξω με τους πολεοδόμους μου, τα σημεία που θα μπουν οι σκηνές. Συντρέχουσα αρμοδιότητα. Από την άλλη μεριά η Πρόνοια, φρόντισε για την τροφή των πολιτών, για τις πρώτες σαράντα μέρες, που δεν επιτρέπαμε να μπουν στα σπίτια τους. Εκεί έρχονταν η κρατική μέριμνα, αλλά όμως ήταν κι ένα πλήθος- που δεν το άκουσα αυτό εδώ και που το θεωρώ κρίσιμη διάσταση, κρίσιμη συνιστώσα- εθελοντών από όλο τον κόσμο. Εγώ όφειλα να έχω ετοιμάσει ένα δίκτυο υποδοχής αυτών των εθελοντών, που ήταν πάρα πολλοί. Είχαμε φτάσει, λοιπόν στο θαυμαστό σημείο, τις πρώτες δυο- τρεις μέρες, αντιρρησίες συνείδησης, που είχαν έρθει από τη Γερμανία, την Ελβετία, να κάνουν καζάνια με ζεστό φαγητό για να παρέχουν ζεστή τροφή – όχι κρύα τροφή- στους σεισμόπληκτους πολίτες.
Άλλο παράδειγμα. Το υπουργείο Παιδείας έπρεπε να ξαναφτιάξει τις αίθουσες των σχολείων, που είχαν κατεδαφιστεί. Εγώ όφειλα με τους πολεοδόμους να υποδείξω τις θέσεις που υπήρχαν. Ο οργανισμός σχολικών κτιρίων έκανε τα κτίρια. Μια συντρέχουσα αρμοδιότητα. Σας δίνω, δηλαδή, ένα πλήθος παρεμβάσεων, για να δείτε ότι ο δήμος έχει ρόλο παντού. Είναι ο μόνος που έχει μια ολοκληρωμένη, ολιστική και παρεμβαίνει παντού, χωρίς όμως κόμπλεξ, δήμαρχε ότι εκεί έχετε την αρμοδιότητα. Και τον φορέα διαχείρισης θα τον έχεις πολύ ψηλά και θα τον ενισχύεις σε ό,τι σου ζητάει, γιατί είναι εξειδικευμένοι, γιατί είναι χρήσιμοι, γιατί τους χρειάζεσαι να είναι κοντά σου κι εσύ θα γίνεις ένας καλός «αγωγός» για να μην τους βλέπει περίεργα ο κόσμος. Να τους βλέπει με έναν τρόπο όμορφο. Εγώ ξέρεις που έφτασα στο εξωτερικό κέντρο της Καλαμάτας;
Έφτασα στο θαυμαστό σημείο αρχαιολόγοι μέσα σε τρεις μέρες να δίνουν τις άδειες, γιατί ο πολίτης φοβάται τους δασολόγους, τους αρχαιολόγους, τους περιβαλλοντολόγους. Σου λέει «αμάν, έπεσα μ’ αυτούς, καταστράφηκα. Ούτε άδεια θα βγάλω, ούτε επιχείρηση θα κάνω. Με καταστρέψανε». Φτάσαμε στο σημείο να πηγαίνουν οι αρχιτέκτονες του υπουργείου Πολιτισμού και οι αρχαιολόγοι και να λένε «τέτοιο κεραμίδι πρέπει να βάλεις, έτσι πρέπει να φτιάξεις το χρώμα του σπιτιού σου, αυτά τα φουρούσια πρέπει να βάλεις, αυτές τις ξύλινες κατασκευές πρέπει να κάνεις». Είχαν γίνει φίλοι. Κι ήρθε αυτό το τρίπτυχο που είπες Γιάννη. Αυτό το θαυμαστό τρίπτυχο. Επιστημονική γνώση, πολιτικές- τι πολιτικές έχει στην προκειμένη περίπτωση που σας περιγράφω για τη σεισμική ανασυγκρότηση, περιβαλλοντικές πολιτικές- και πόσο καλός «αγωγός» και το ωραίο «χαλάκι» που τα συνδέει όλα αυτά είναι η αυτοδιοίκηση. Αρκεί να πιστέψει με έναν τρόπο σωστό στο ρόλο της. Κι ας αφήσουμε τώρα αυτά. Ερχόμαστε στην Κερκίνη. Δήμαρχε ας κάνουμε ένα «κέντημα» τώρα. Ας δούμε πως πρέπει να είναι, για να έχει η ημερίδα νόημα. Κάθισα και μελετούσα, γιατί ήθελα να έρθω έτοιμος, γιατί θεωρώ πολύ σπουδαίο να σε καλεί κάποιος να μιλήσεις γι’ αυτά τα πράγματα. Τι έχουμε, λοιπόν, σαν «προίκα» στην Κερκίνη; Έχουμε ένα νόμο για την αειφορία, που ο νόμος μας δίνει το περιβάλλον το θεσμικό στο οποίο μπορούμε να κινηθούμε, έχουμε την υπουργική απόφαση όπως σας είπε η πρόεδρος κι έχουμε το φορέα διαχείρισης.
Μου έδειχνε ο Θόδωρος το σημείωμα του συνδέσμου κι αυτός ο σύνδεσμος, λυπάμαι που το λέω, είναι μια ντροπή πραγματικά. Έφτασαν στο σημείο οι δήμαρχοι να μην δίνουν ούτε το 1% της συμμετοχής τους, με αποτέλεσμα τα παιδιά αυτά να μείνουν μόνα τους και να προσπαθούν μόνα τους να διασώσουν το πρόγραμμα. Εκεί φτάσαμε. Από την άλλη μεριά έχουμε υπέροχες μελέτες που έχουν εκπονηθεί, έχουμε προγράμματα σε κίνηση, έχουμε και μια τεχνογνωσία από άλλες περιοχές, που ξέρουμε τώρα. Δεν είμαστε άσχετοι. Ξέρουμε πως θα παρέμβουμε, υπάρχει προηγούμενο για τον τρόπο που θα παρέμβουμε και μπορούμε να παρέμβουμε με πολλούς τρόπους. Θέλετε να σας δώσω μερικά παραδείγματα; Αποκλειστική αρμοδιότητα είναι το θέμα της καθαριότητας κι αν το συνδέσουμε με την ανακύκλωση ακόμη καλύτερα. Συντρέχουσα αρμοδιότητα, όλες αυτές οι μικρές παρεμβάσεις από την ποιότητα του νερού στη λίμνη, από τις ωραίες τεχνητές νησίδες που γίνονται μέσα, από τα θέματα της φύλαξης, από τα θέματα της ευαισθητοποίησης, τα εκπαιδευτικά προγράμματα. Γίνονται όλα αυτά χωρίς το Δήμο; Δεν γίνονται, συντρέχουσα αρμοδιότητα. Γνωμοδοτική αρμοδιότητα, όλες αυτές οι ωραίες πρωτοβουλίες, οικονομικού χαρακτήρα. Ξέρετε ότι η γενέθλια πόλη μου η Καλαμάτα, οικονομικά στέκεται χάρη στις πολιτισμικές και περιβαλλοντικές επεμβάσεις της δεκαετίας του ’80. Διαφορετικά θα είχε καταρρεύσει. Αναφέρομαι σε αυτούς τους ανόητους που πιστεύουν ότι η οικολογία και το περιβάλλον είναι εχθρός της οικονομίας.
Δεν υπάρχει μεγαλύτερο λάθος. Ίσα- ίσα είναι μία άκρως ανταγωνιστική περίοδος, το μεγάλο συγκριτικό μας πλεονέκτημα στην πατρίδα μας και ιδιαίτερα σε εσάς εδώ, είναι αυτό. Βλέπετε τη μια μονάδα πίσω από την άλλη; Δεν έχουμε ένα λαμπρό παράδειγμα σήμερα, εδώ που είμαστε; Γιατί έγινε αυτό το ξενοδοχείο; Αν δεν υπήρχε αυτό το ωραίο περιβάλλον θα γινόταν ποτέ; Εγώ διάβασα ότι υπάρχει αλματώδης αύξηση των ξενοδοχειακών μονάδων. Εγώ μένω και σε ένα τόπο, τη Μεσσηνιακή Μάνη, που πριν από είκοσι χρόνια, ήταν χειρότερο απ’ ότι εδώ, από την άποψη της ασφυξίας του κόσμου, όμως αναπτύχθηκε σιγά- σιγά ένα πολύ ωραίο πρόγραμμα οικοτουρισμού και έχει «αναπνεύσει». Εγώ το βλέπω μπροστά μου ότι θα γίνει αυτό το πράγμα σε εσάς. Για να γίνει, όμως, τι χρειάζεται; Κι ερχόμαστε στο δια ταύτα. Έχεις, λοιπόν, για το εθνικό πάρκο αυτή την απόφαση. Αυτή η απόφαση, κυρίες και κύριοι, καθορίζει τρεις ζώνες. Ζώνη Απόλυτης Προστασίας η μία, η οποία είναι το κομμάτι της συνάρτησης του Στρυμόνα με τη λίμνη και είναι το βορειοδυτικό κομμάτι με τα νούφαρα. Εκεί υπάρχει απόλυτη προστασία. Υπάρχει όλη η λίμνη που είναι σε ένα καθεστώς προστασίας και υπάρχει και η λεγόμενη περιφερειακή ζώνη, όπου περιγράφονται οι δυνατότητες κάποιων χρήσεων για ανθρώπινες δραστηριότητες. Εσύ, λοιπόν, δήμαρχε πρέπει σιγά- σιγά να αποκωδικοποιήσεις αυτό το πράγμα και να δεις ποιος παρεμβαίνει που σε όλο αυτό.
Που παρεμβαίνεις εσύ, που παρεμβαίνει άλλος, πως υποκινείται για να παρέμβει, πως ευαισθητοποιούνται οι πολίτες. Είναι το πρώτο πράγμα που πρέπει να κάνεις. Αλλά εγώ ξεκινάω και κάτι πέρα από αυτό. Αυτό βεβαίως δεν ορίζει όλη τη γεωγραφική σου περιφέρεια. Ο δήμος είναι πολύ ευρύτερος από τη ζώνη αυτή που περιγράφει η συγκεκριμένη υπουργική απόφαση. Γι’ αυτό σε ρώτησα χθες το βράδυ αν υπάρχει Σ.Χ.Ο.Α.Π στην περιοχή αυτή. Δυστυχώς σε ελάχιστους δήμους ρωτώ και παίρνω θετική απάντηση. Κυρίες και κύριοι ξέρετε τι είναι το ΣΧΟΑΠ; Είναι Σχέδιο Χωροταξικής Οργάνωσης Ανοικτής Πόλης. Χωρίς αυτό ο δήμαρχος είναι τυφλός. Δεν έχει πυξίδα. Εγώ δηλαδή αν δεν είχα το πολεοδομικό σχέδιο της Καλαμάτας μετά τους σεισμούς, δεν θα την είχα σώσει την πόλη. Ήξερα που θα μπει τι, μέσα δηλαδή σε αυτή την καταστροφή υπήρχε σχέδιο. Δήμαρχε, τι σχέδιο υπάρχει για τις κρίσεις; Εφόσον δεν υπάρχει ΣΧΟΑΠ, δεν υπάρχουν κανόνες, για το πού είναι οι αγροτικές καλλιέργειες, που είναι ο υγρότοπος, που είναι κατοικίες. Ένα πρώτο πράγμα που πρέπει επειγόντως να προχωρήσετε είναι αυτό, το ΣΧΟΑΠ.
Ένα δεύτερο πράγμα που επειγόντως πρέπει να γίνει πλάι με το φορέα διαχείρισης, είναι τα συστήματα διαχείρισης των αγροτικών καλλιεργειών. Οι ρύποι πέφτουν από τις αγροτικές καλλιέργειες με έναν τρόπο δυστυχώς βλαπτικό για τους πάντες και κυρίως για τους αγρότες. Οι αγρότες δεν γνωρίζουν ότι η καλύτερη χρήση λιπασμάτων μπορεί να φέρει πολύ καλύτερα αποτελέσματα και να φέρει και ISO, δηλαδή πιστοποίηση ποιότητας. Δεν θα μπορούσαν λοιπόν να αναπτυχθούν παράλληλα με όλη αυτή την «προίκα» που έχεις, -γιατί εγώ υποσχέθηκα να σου πω πολύ πρακτικά πράγματα- με όλες αυτές τις μελέτες που έχουν γίνει από το φορέα διαχείρισης, παραλλήλως να κινήσεις κι αυτές τις δύο διαδικασίες; Η μία το ΣΧΟΑΠ, η άλλη Ολοκληρωμένα Συστήματα Διαχείρισης Αγροτικών Καλλιεργειών.
Και προχωράω παρακάτω. Είδαμε στην εισήγηση της προέδρου ότι θα κάνει μια πολύ ωραία βάση δεδομένων. Και εσύ πρέπει να έχεις μία βάση δεδομένων για όλα αυτά. Πρέπει να υπάρχει μια ηλεκτρονική παρουσία της περιοχής στο σύνολό της, που θα περιέχει το φορέα διαχείρισης κι εσύ πρέπει να είσαι ένας φορέας διαχείρισης πάνω από όλους τους φορείς διαχείρισης, που θα απευθύνεται παντού, στους θεσμούς, τους επιστήμονες, στην πολιτεία, στους πολιτικούς, στους πολίτες σου πάνω απ’ όλα. Θα γνωρίζεις δηλαδή, τι πρόγραμμα έχει ο φορέας διαχείρισης, πως προχωρούν τα επενδυτικά προγράμματα, πως προχωράει η λίμνη με την απορρύπανσή της, πως προχωράει η βλάστηση, η αναγέννηση του δάσους. Όλα αυτά τα πράγματα θα μπορούσες να τα πραγματοποιήσεις με έναν ωραίο τρόπο, αν συνεργαστείς με το φορέα διαχείρισης. Να κάνεις και δείκτες και κάθε χρόνο να παρακολουθείς την εξέλιξή τους. Εδώ και χρόνια, κυρίες και κύριοι, τονίζω ότι η πολιτεία δεν έχει βάλει δείκτες περιβαλλοντικούς.
Πρέπει η αυτοδιοίκηση από μόνη της να τους βάλει και εγώ αν ήμουν δήμαρχος τώρα, θα ήμουν πολύ περήφανος να απευθυνόμουν στους πολίτες και να τους έλεγα: Στο τέλος της τετραετίας, όχι αυτά τα λόγια τα πολιτικά, να με κρίνετε πόσο προχώρησα την ανακύκλωση, πόσο διαχειρίστηκα τη στάθμη της που βλέπετε ότι είναι ένα κυρίαρχο πρόβλημα, πόσο υποδέχθηκα εθελοντές, πόσο βελτιώθηκε η επισκεψιμότητα, πόσες επενδύσεις έγιναν. Και να προχωρήσω κι ένα βήμα παραπάνω; Αυτό που θα σου πω μη νομίζεις ότι είναι από άλλο κόσμο κι από άλλο πλανήτη. Όταν ο επενδυτής έρχεται στην περιοχή σου δεν θα ήταν καλό να αναλάβεις το φάκελό του και να διεκπεραιώσεις την επένδυσή του; Σε πολλές χώρες, Γαλλία, Ιταλία, Ισπανία, ξέρετε τι κάνουν; Παίρνει ο δήμος το φάκελο της επένδυσης κι όταν τελειώνει τους κάνει και μια δεξίωση στο δημαρχείο για να τους ευχαριστήσει. Κι εδώ τους επενδυτές τους τιμωρούμε όταν έρχονται. Ή να αναλάβεις εσύ πρωτοβουλίες για ο,τιδήποτε ενσκήπτει στην περιοχή, μια οποιαδήποτε μορφή δημόσιας δράσης, ιδιωτικής δράσης, εθελοντικής δράσης. Φαντάσου να έχεις στήσει έναν πολύ ωραίο μηχανισμό υποδοχής εθελοντών. Να μάθει όλη η Ελλάδα ότι εδώ κάτι γίνεται με τους εθελοντές. Ότι σε αυτό το έργο θα σου λέει ο Γιάννης (Καζόγλου) εδώ, θέλω και δέκα εθελοντές, όπως μου έλεγαν εμένα.
Εγώ είχα χιλιάδες εθελοντές και πρόσεξε σε μια τρέλα σεισμών, από τον πολιτισμό, το περιβάλλον, ψυχολογική στήριξη από οπουδήποτε, από τα κτίρια, την καταγραφή, υπήρχαν εθελοντές. Μέχρι από το Πολυτεχνείο ήρθαν φοιτητές να καταγράψουν τα διατηρητέα κτίρια, για να τα ξαναφτιάξω μετά. Εθελοντές που μπορεί να είναι θεσμικοί εθελοντές, δηλαδή πανεπιστήμια και φοιτητές, μέχρι ακτιβιστές, μέχρι ό,τι μπορείς να φανταστείς. Ένας ωραίος υποδοχέας ο δήμος γι’ αυτή την πλευρά την οποία στην πατρίδα μας την έχουμε ξεχάσει, παρά το γεγονός ότι όταν κάνουμε μια πρόσκληση μας δίνουν βροντερά το παρόν. Παράδειγμα, ολυμπιακοί αγώνες. Θυμάστε πόσο εκθειάζαμε τους εθελοντές, δεκάδες χιλιάδες παιδιά, τα οποία τα χάσαμε.
Συνεπώς για να μπορούμε να πούμε δήμαρχε ότι ήρθαμε εδώ και κάτι κάναμε, αξιοποίησε όλους αυτούς τους ανθρώπους τους σπουδαίους, που μας φώτισαν διαφορετικές γωνίες. Εγώ αγαπώ και πάρα πολύ μάλιστα τους θεωρητικούς ανθρώπους, γιατί μας ανοίγουν το μυαλό, αλλά εμείς οι δήμαρχοι πρέπει τη θεωρία να την κάνουμε πράξη. Αυτή είναι η μαγκιά μας. Η μαγκιά σου λοιπόν δήμαρχε είναι αυτή τη θεωρία να την κάνεις πράξη, το περιβάλλον να το βάλεις στην πρώτη γραμμή και κυρίες και κύριοι εσείς να πάρετε την κατάσταση στα χέρια σας.
Σας ευχαριστώ πολύ.